leibnizcilik konvansiyonalizm

Metafizik Özdekçilik Nedir, Ne Demektir? Eytişimsel olmayan (metafizik olan N.) özdekçilik. Eytişimsel ve tarihsel özdekçilik öncesi özdekçilik anlayışı bu adla anılır. Deyim, özellikle, ‘kaba özdekçilik’le ‘mekanikçi özdekçilik’ anlayışlarını kapsar. Nesnel gerçekliği doğadışı güçlere...

Metafizik Yöntem Nedir? Metafizik yöntem, metafizik düşünme ve uygulama tekniğidir. Metafizik düşünme, diyalektik düşünmenin tam karşıtı olarak, doğasal, bilinçsel ve toplumsal nesne ve olguları; devimsiz, bağımsız, çelişmesiz, değişmez ve gelişmez olarak düşünmektir. Nitekim böylesine...

Monatçılık (Monadizm) Nedir, Ne Demektir? Monatçılık veya Monadizm, Alman düşünürü Leibniz‘in bölünmez güç öğretisidir. Bölünmez, yetkin birim, atom anlamında olan monat deyimi, Antik Çağ Yunan felsefesinden kaynaklanmaktadır. Pisagorcular ve Yeni-Platoncular tarafından kullanılmıştır...

Makyavelizm Nedir? Makyavelcilik Ne Demektir? Makyavelizm; siyasette çıkarların sağlanması adına, her yola başvurulabileceğini savunan ve bu istikamette her yolu meşru kabul etmiş olan düşüncedir (Ülbeği, 2016: 90). Makyavelizm; manipülatif ve menfaatçi tutumlar örgüsünde bireysel...

Malebrancheçılık Nedir, Ne Demektir? Malebrancheçılık, Nicolas de Malebranche‘ın ve izleyicilerinin ileri sürdükleri teorilerin tümüdür. Malebranche felsefesini, 17. Yüzyılın sonunda ve 18. Yüzyıl boyunca, İngiltere’den gelen ampirist akımlara karşı savunanlar, kibarlar âlemine bağlı...

Mantık Nedir? Mantığın Konusu Nedir? “Nutuk” kavramından, yani “konuşmak”tan türeyen bir kavramdır. Farabi için bu iç ve dış konuşma şeklinde gerçekleşir. “Mantık” hem bir bilime ad olarak, hem de bir düşünme tarzını belirtmek için kullanılır. “Mantıktan nerelerden sorumluyuz?”, “Tüm...

Mantıksal Atomculuk, Mantıkçı Atomculuk Nedir? Mantıksal atomculuk veya mantıkçı atomculuk deneycilikle mantıkçılığı mezceden bir yaklaşım olarak, Russell’ın felsefe anlayışının temelinde yer alır. Russell bu yaklaşımı 1918 senesinde vermiş olduğu, “The Philosophy of Logical Atomism” başlıklı...

Mantıkçı Görgücülük Nedir, Ne Demektir? Mantıkçı görgücülük, felsefeyi görgül dil çözümlemelerine indirgeyen yeni-olgucu görüştür. 1920’lerde yeni-olguculuğun mantıkçı olguculuk akımından türeyen mantıkçı görgücülük (Dilimizde bu manada mantıki ampirizm, mantıksal ampirizm veya mantıksal...

Mantıkçılık Nedir, Ne Demektir? Mantıkçılık, mantığı felsefenin temeli sayan anlayıştır. Mantıkçılık, Hegel‘in öğretisi gibi mantığı felsefenin temeli sayan öğretileri dile getirdiği gibi mantığı matematiğin temeli sayan Frege, Russell, Whitehead gibi mantıkçı matematikçilerin öğretilerini de...

Manyetik Alan Nedir, Ne Demektir? Çekme ve tutma alanı. Özdeksel evrenin açıklanışında manyetik alan’ın bulunuşu insan kafasının çözümlediği en büyük başarılardan birisidir. Einstein’a gelinceye kadar bir arada bulunan her şeyin, söz gelimi bir molekülde bulunan atomların veya gezegenler...

Matematik Biçimcilik Nedir, Ne Demektir? Hilbert ve izdaşlarının matematik mantık anlayışı. Göttingen matematik okulunun kuruc1usu Alman matematik ve mantıkçısı David Hilbert (1862-1943), matematiksel mantık alanında matematik biçimcilik adı ile adlandırılan yeni bir anlayış ileri sürmüştür...

Matematik Olguculuk Nedir, Ne Demektir? Yeni-olguculuğun bir kolu. Özellikle toplumbilim alanında doğa bilim kavramlarını kullanarak burjuva toplumbilimini geliştirmeye çalışan matematik olgucular, toplumbilimsel çözümlemeleri matematiksel çözümlemeye indirgemişlerdir. Bu akım S. Dodd, N...

Maddesizcilik (İmmateryalizm, Özdeksizcilik) Nedir, Ne Demektir? Alm. Immaterialismus, Fr. Immaterialisme, İng. Immaterialism, es. T. Gayr-i maddiye. Özdeğin kendisine özgü bir gerçekliği olmadığını kabul etmiş olan öğreti. Evrenin temelinin ve genelde gerçekliğin özünün cisimsel olmadığını öne...

Makinecilik Nedir, Ne Demektir? Makinecilik, evrensel düzende fiziksel kanunların temelliliği anlayışı. Evrensel düzende fizik kanunlarının temelliği anlayışı, Antik Çağ’ın Leukippos, Demokritos kaynağından yola çıkıp en yetkin biçimine Descartes öğretisinde kavuşmuştur. Bu yüzden...

Modernizm ve Akıl Modernizm, gerek toplum alanında gerekse doğa alanında aklı merkeze alan değerlendirmelerde bulunmaktadır. Bu değerlendirmelerin bilimsel yöntemin kesinliği içinde yapıldığı ve bu nedenle de doğru olduğu inancı vardır. Modernizm ile alışılmış açıklamalar arasındaki temel fark...

Modernizm Nedir, Ne Demektir? Modernizm, aydınlanmayla beraber ortaya çıkan, hümanizm ve demokrasi temeli üzerine yükselen bir düşünce sistemidir. “Modern” köken itibariyle Latince bir kelime olan “modo” (son vakitler, tam şimdi)’den türetilen modernus teriminden gelen bir sözcüktür. Kökeni...

Bilinçten bağımsız olarak var olan her şey. Farklı biçimlerde tanımları aşağıda verilmiştir: 1. Etimoloji: Dilimizde iç anlamını dilegetiren öz deyiminden ve öze değin nlamını dilegetrmek üzere türetilmiştir.(..) Bir şeyi meydana getiren öğe. Yunan felsefesinde insan emeğinin yöneldiği ‘ nesne...

Liyakat Nedir, Ne Demektir? “Liyakat” ve “layık” sözcükleri, günlük konuşmada sık kullanılacak olan terimlerdendir. Liyakati kısaca, bir görevi başarı ile yapabilme gücü, yeterliliği ve ehliyeti olarak tanımlamak mümkündür. Layık kelimesi ise nitelikleri, eylem ve davranışları ile bir şeyi elde...

Logos Nedir, Ne Demektir? Logos Nedir? Logos nedir sorusu logos kavramı lise felsefe dersleri içinde vurgulanmaya başlandığından beri cevabı merakla aranan bir sorudur. Logos nedir sorusunu şöyle cevaplamak mümkündür: Logos, Ussal yasa manasına gelen bir ifadedir. Logos sözcüğü Yunancada usla...

Lokayata Nedir, Ne Demektir? Maddeci Hint öğretisi. Kimi yazarlara göre eski Hint maddeciliği çarvaka öğretisinin geliştirilmişi sayılan ve kimilerince de çarvaka deyimi ile anlamdaş olarak kullanılacak olan lokayata deyimi Hint felsefesindeki sağlam ve ilerici maddeci akımı adlandırır...