islam

  1. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -T-

    TA'KİD İfadeye açıklık getirememe, anlatamama halidir. İkiye ayrılır. 1. Lafzi ta'kid: Bir cümlede kelimelerin yerli yerine kullanılmamasından doğar. Örnek: Ben fakîrî etme terk memnûn-i ebnâ-yı zaman Hasıl etmezsen değil gam matlabım yâ Rab bana Râgıp Paşa 2. Manevi ta'kid: Bir cümlede...
  2. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -S-Ş-

    SADR Bir beyitte birinci mısranın ilk parçası ile nesirde cümlenin ilk parçası. SAGU İslamiyet öncesi Türk edebiyatında ölen kimselerin arkasından söylenen şiirler. Sevilen, sayılan özellikle gösterdiği kahramanlıklarla tanınmış kimselerin ölümü üzerine ozanlar tarafından, yuğ adı verilen...
  3. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -R-

    RAKTA Arap harflerine göre bir harfi noktalı, bir harfi noktasız kelimeleri kullanarak şiir yazma. REDAKTÖR isim Fransızca rédacteur 1. isim Yazılmış bir metin üzerinde gereken düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır duruma getiren kimse 2. Yazı yazan, bir yazıyı kaleme alan kimse REKÂKET...
  4. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -P-

    PASTORAL Çoban ve kır hayatını, köylerdeki yaşayış şeklini anlatan şiir. Grekler'in bukolik dedikleri bu türü Edebiyat-ı Cedide'ciler eş'ar-ırâiyâne (Çoban şiirleri) diye adlandırmışlardır. Pastoral şiir, süsten, kelime oyunlarından, yapmacılıktan uzak sade bir dille yazılır. Eski Yunan...
  5. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -O-Ö-

    OTOBİYOGRAFİ Bir kimsenin kendi hayatını yazdığı eser. Biçim ve içeriğiyle bir edebi değer taşımalıdır. OTOGRAF Yazarın kendi el yazısı. Eskiden hatt-ı dest (el yazısı) deyimi kullanılırdı. OTTOVA RİMA Sekiz mısralı bir nazım şekli. Önce İtalyan edebiyatında kullanılmış, sonra Fransız...
  6. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -N-

    NAKARAT Şiirlerde bendlerin sonunda tekrarlanan mısra veya mısralar. Bu bölüm, anlam bakımından her bendi şiirin ana duygusuna bağlar. Şiirin, nakarat bölümlerinde ifade olunan duygu ve düşünce etrafında gelişmesini sağlar. Nakarat, halk şiirinde bağlama veya kavuştak diye bilinir. Sözlü musiki...
  7. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -M-

    MAKLUB Harfleri tersten sıralandığında yine aynı sözcük çıkan sözcükler. Örneğin mum, bab, aba gibi. MAZMUN Bir dizenin bir ifadenin taşıdığı ve onlardan herkesin anladığı gerçek ya da mecaz anlama, asıl anlamı yanında taşıyan bir isme, bir atasözüne, âyete, hâdise, olaya, bir şeyi onun...
  8. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -L-

    La-Edri: Kimin tarafından söylendiği ya da yazıldığı bilinmeyen şiirlerin altına "bilmiyorum" anlamında yazılan sözcük. Lafçılık: Özellikle yazılı edebiyatta anlatımı gereksiz sözlerle doldurma ve bunu alışkanlık edinme. Lakonizm: Söylenmek istenileni en az sözcük ya da en kısa biçimde anlatma...
  9. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -K-

    KALB Sözle ilgili sanatlardandır. Arap harflerine göre bir kelimenin harflerinin yerleri değiştirilerek yapılır. Cinas sanatının bir çeşididir. Cinas-ı kalb, tecnis-i kalb ve maklûb adlarıyla da bilinir. İkiye ayrılır: 1. Kalb-i kül: Tersinden okunduğu zaman da anlamlı olan kelime çıkan...
  10. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -İ-

    Iraklama: Sözlü ya da yazılı anlatımda konu dışına çıkalarak, konuyla ilgisi bulunmayan sözler söyleme. Irmak Roman: Bir kişinin, bir ailenin ya da bir topluluğun belirli bir zaman dilimi içinde yaşam ve yaşayış dönemlerini birbirini bütünleyecek biçimde anlatan roman dizisi. İBDA Yaşanılan...
  11. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -H-

    HÂBNAME Bir olay, bir kişiyle ilgili düşünceleri sanki rüyada görmüş gibi anlatarak yazılmış eserler. Hâbnameler nesir ya da nazım olabilir. Ziya Paşa ile Namık Kemal'in "Rüya" adlı eserleri bu türe örnektir. HÂCİB İki ya da daha fazla kafiyeli olan manzumelerdeki bazı sözcük ya da sözcükler...
  12. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -G-

    Garipçiler: 1941'de Orhan Veli, M. Cevdet Anday ve Oktay Rifat üçlüsü, şiirde varolan aşırı duygusallığa, şairaneliğe, basmakalıp söyleyişe başkaldıran şiirlerini Garip adıyla bir kitapta topladılar. Kitaba koyulan Garip adı zamanla hem üç şairi yansıtan bir kimlik kazandı hem de Türk şiirinde...
  13. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -F-

    Fabl: Genellikle kahramanları bitkiler ve hayvanlardan seçilen, başında ya da sonunda insanların ortak kusurlarını gidermeye çalışan bir ders çıkarmaya hizmet eden manzum ya da düzyazı. FALNAME Fal ile ilgili kitap. Falın her bir çeşidine göre düzenlenen eserler. Yıldızname, tefe'ülname...
  14. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -E-

    Edebiyat: Duygu, düşünce, olay ve olguları, etkili ve güzel biçimde anlatan söz sanatı. EDA Söz ve yazıdaki ifade şekli, uslup tarzı, anlatış yolu. Belagatçılar bunun hakikat, mecaz, kinaye olmak üzere üç türlü olduğunu söylerler. EDEB-İ KELÂM Acı, hoş olmayan, ayıp, çirkin, kaba veya uğursuz...
  15. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -D-

    Dadaizm: Tristan Tzara ve arkadaşları tarafından Fransız edebiyatında 20. yüzyılda geliştirilen bu akım, savaşın hemen ardından doğduğu için umutsuzluk ve güvensizliği içinde barındırır. DARAYAK Âşık edebiyatında kafiye olma olasılığı düşük sözcükler. Âşıkın karşılaşma ya da atışma sırasında en...
  16. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -C-Ç-

    CEM'İYYET Birbirine uygun veya birbirine karşıt anlamlı sözcükleri bir arada bulundurma. Böyle sözlere cem'iyyetli adı verilir. CEVAZ-Î EDEBÎ Sözcüğü vezne uydurmak amacıyla bazı değişikliklerle kullanılması, hecelerin, seslerin ucun ya da kısa okunması şeklinde yapılan yanlışları hoş...
  17. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -B-

    BAB Bir edebi eserin düzenlenmesinde, konuların ele alınıp işlenmesine göre ayrıldığı bölümlerden en geniş olanı. BÂDE Üzüm şarabı. Ama tasavvuf edebiyatında aşk anlamındadır. BAHR-I TAVÎL Vezinli, kafiyeli uzun nesir cümlelerden kurulan Divan edebiyatı nazım türü. Fe'ilatün, mefa'ilün...
  18. Han

    Açıklamalı Türkçe Edebiyat Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü -A-

    Abdal: Hem şiir hem de düzyazıda derviş anlamına gelen bu sözcük, halk ozanlarının adının başına ya da sonuna gelerek onların mahlası olarak da kullanılmıştır. (Pir Sultan Abdal, Kaygusuz Abdal gibi) ABSOLUTİZM Mutlakçılık. Herhangi bir eserde ya da ilkede bir ebedinin varlığına ve...
  19. Han

    Aruz Ölçüsü (Aruz Vezni) Nedir? Özellikleri, Kuralları, Örnekleri

    Arapça bir kelime olan aruzun sözlük anlamı "Çadırın ortasına dikilen direk"tir. Bir edebiyat terimi olarak ise "mısralardaki hecelerin uzunluk ve kısalıkları temeline dayanan nazım/şiir ölçüsü" demektir. 1. İlk olarak Arap edebiyatında kullanılacak olan arzu ölçüsü, daha sonra İran...
  20. Han

    İslamiyetin Kabulünden Sonraki Türk Edebiyatı

    Talas savaşından sonra Türkler kabileler halinde Müslüman olmaya başlamıştır. Karahan Devletinin hükümdarı Saltuk Buğra Han zamanında İslamiyet fotoğrafı din olarak kabul edilmiştir. (942) Bu tarihten sonra İslam'a dair eserler verilmeye başlanmıştır. Türkler, İslamiyeti IX. Ve X. Yüzyıllarda...
Üst
Alt