dil bilgisi

16. Yüzyılın Ruhunu Kuran Eserler ve Sanatçılar 16. Yüzyıl, klâsik Türk edebiyatı bakımından oldukça verimli bir dönemdir. Bu yüzyılda gerek şiir gerek nesir alanında bir çok önemli eser verilmiştir. 16. Yüzyılın klâsik Türk edebiyatı bakımından bir zirve noktası oluşturması, kuşkusuz bu eserler...

16. Yüzyılın Büyük Şairleri 16.Yüzyıl, Osmanlı tarihinin büyük padişahlarının yetiştiği dönem olmasının yanında klâsik Türk edebiyatının büyük şairlerinin de yetiştiği dönem olmuştur. Klâsik Türk şiirinin Fuzûlî, Bâkî, Nef‘î, Nedîm ve Şeyh Gâlip’ten oluşan beş büyük zirve isminden ikisi bu...

16. Yüzyılda Şiir Eleştirisi 16. Yüzyılda şiir eleştirisinin iki önemli ayağı vardır. Birinci ayağı şairler, ikinci ayağı ise tezkireciler (şairler sözlüğü yazarları) oluşturmaktadır. Her devirde olduğu gibi, 16. Yüzyılda da divan şairleri, şiir üstünde düşünmüşler ve bu fikirlerini şiirlerinde...

16. Yüzyılda Şiir 16. Yüzyıl, Osmanlı Devleti’nin siyasî, askerî ve ekonomik kapsamda gücünün zirvesinde olduğu bir dönemdir. Bu görkemli dönemde başta kendileri de birer şair olan padişahlar dahil olmak üzere, bütün devlet adamları ve toplumumuzun önde gelenleri, sanata ve edebiyata büyük önem...

16. Yüzyılda Şair Sultanlar Türk tarihinde, diğer bütün milletlerin tarihinde olduğundan daha fazla şair padişaha rastlanmaktadır. Şehzâde, sadrazam, vezir, şeyhülislâm, kazasker gibi devlet erkânı da eklendiğinde, Türklerin özellikle İslâm’ı kabullerinden; dolayısı ile da yerleşik medeniyete...

16. Yüzyılda Öne Çıkan Kültür ve Sanat Merkezleri Siyasi anlamdaki gelişmeyi, kültürel gelişmeler takip eder. Osmanlı Devleti, 16.Yüzyılda siyasi anlamda üst düzeye ulaşınca bu durum kültürel alanı da etkilemiş, Osmanlı coğrafyasında kültür merkezi sayılacak bir çok şehrin ön plana çıkmasına...

16. Yüzyılda Toplum ve Yönetim Klasik dönemde Osmanlı yönetimi; saray, merkez, askerî, eyâlet (taşra) teşkilatlarından oluşmaktaydı. Saray teşkilatının en önemli unsuru tabii ki padişahtı. Osmanlı hükümdarlık anlayışı, İslami anlayışa dayanmakla birlikte eski Türk-Oğuz töresinden de ciddi bir...

16. Yüzyılda Tarih Yazıcılığı 15.Yüzyılda Yahşi Fakih’le başlayan Osmanlı tarih yazıcılığı geleneği, 16.Yüzyılda çok büyük bir ivme kazanmıştır. Özellikle İkinci Bayezid, Yavuz Sultan Selim ve Kanûnî Sultan Süleyman gibi büyük hükümdarların himayeleri altında tarih yazıcılığı 16.Yüzyılda parlak...

16. Yüzyılda Seyahatnameler ve Şehirler Osmanlı toplumunda insanlar, eğitim, memuriyet, sürgün, hac gibi çeşitli nedenlerle biyerden bir yere seyahat etmişlerdir. Gezip görülen bir yeri/şehri tanıtma, seyahat edilen yer/şehirde yaşanılanları okuyucuyla paylaşma, padişah ya da önemli bir devlet...

16. Yüzyılda Osmanlı'ya Sanatçı Göçü Osmanlı İmparatorluğu’nun siyasi alanda en parlak noktaya ulaştığı 16.Yüzyıl bilim ve kültür alanlarında da zirveye doğru yükselişin olduğu bir dönemdir. İstanbul, imparatorluğun bilim ve sanat merkezi haline gelmiştir. Dünyanın her köşesinden bilim ve sanat...

16. Yüzyılda Osmanlı Düşünce Hayatı Osmanlı düşünce sisteminin temellerini İslam ve Türk düşünce geleneği oluşturmaktadır. Bu düşünce sisteminin arka planında, İbn-i Sînâ’nın ve Gazzâlî’nin görüşlerinin, Nesreddin Tûsî ve Fahreddin Râzî üstünden Osmanlı’ya ulaşan çizgileri vardır. Osmanlılar...

16. Yüzyılda Nesir Şiir kadar olmamakla birlikte 16. yüzyılda klâsik Türk nesri de önemli bir gelişme göstermiştir. Ne var ki yine bu dönemde özellikle nesir dilinin Arapça ve Farsça kelimelerle ağırlaştığı görülmektedir. 16. yüzyılda başta mensûr hikâyeler, tarihler, biyografi eserleri, şuarâ...

16. Yüzyılda Klasik Aşk Mesnevileri Leylâ vü Mecnûn: Bu yüzyılda Türk edebiyatında yazılmış en güzel ve en ünlü Leylâ vü Mecnûn Fuzûlî’ye aittir. Şair, 3.098 beyitlik bu mesnevisinde Leylâ simgesiyle Allah’ın sıfatlarını; Mecnûn simgesiyle de Allah’ı arayan insanı ifade ettiğini söylemektedir...

16. Yüzyılda Hikaye ve Hikaye Külliyatları 16. yüzyılda hikâyelerin manzum ve mensur olmak üzere iki şekilde yazıldığı görülmektedir. Ayrıca bu dönem hikâyelerini çeviri, uyarlama ve telif şeklinde de sınıflandırmak mümkündür. Çeviri hikâyelerde, hikâye kaynak dildeki olay örgüsünü ve şahıs...

16. Yüzyılda Edebiyat-Sanat 16. Yüzyılda başta İstanbul dahil olmak üzere Osmanlı ülkesinin önemli şehirlerinde kültür, sanat ve edebiyat faaliyetlerinin yoğun şekilde gerçekleştiği görülmektedir. Siyasî ve askerî anlamda kazanılan başarılarla sağlanan istikrar ortamı yanında, başta padişahlar...

16. Yüzyılda Bilimsel Eserler Kitâb-ı Bahriyye: Osmanlı dönemimin ilk haritacısı olarak tanınan Pîrî Reis tarafından yazılmıştır. Bu eserde deniz yolları, med-cezir, limanlar, limanların demir atmaya elverişli yerleri, fırtınalar, pusula, harita vb. Hususlar hakkında bilgiler yer almaktadır...

16. Yüzyıl: Fatihnameler Çağı Fetihnâme, genelde şairlerin Osmanlı ordusu tarafından gerçekleştirilmiş olan fetihleri anlattıkları mesnevileri anlamında kullanılmıştır. Ayrıca, fethedilen yerleri haber veren mektuplar ve fermanlar da fetihnâme olarak bilinmektedir. 16. Yüzyılda Osmanlı...

16. Yüzyıl Mesnevilerinde Hikaye Kafiye örgüsü gereği her beytin kendi mısraları arasında kafiyeli olması, aruzun kısa ve basit kalıplarıyla yazılması gibi unsurlar, mesnevilerin olay örgüsüne dayalı anlatma esaslı makaleler için bir hayli elverişli bir edebî tür olarak değerlendirilmesini...

16. Yüzyıl Edebiyatında Şehir Duygusunun Gelişmesi 16. Yüzyılda, Osmanlı Devleti, egemenliğini üç büyük kıtaya kadar genişletmiş; sadece siyasî ve askerî anlamda değil, ekonomik ve kültürel anlamda da en önemli merkezleri barındıran bir dünya devleti olmuştur. Başta Anadolu ve Rumeli dahil...

16. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu 16. Yüzyılda Osmanlı Devleti, siyasi kudret açısından tarihindeki en yüksek seviyeye ulaşırken, dil, edebiyat, kültür ve sanat alanlarında da gelişmesini devam ettirmiştir. Bu yüzyılda, Osmanlı dünyanın cazibe merkezi olurken dünya siyasi hayatında söz sahibi...