Öfke Patlamalarını Engellemek Mümkün!

[Eqe]

ÖFKE GELİR GÖZ KARARIR
ÖFKE GİDER YÜZ KIZARIR

TÜRK ATASÖZÜ

Kısaca…
“Öfkeyle kalkan

zararla oturur”

Son yıllarda ise

“bilişsel zekanın” (IQ=Intelligence Quotient) tek başına insan zeka düzeyini yansıtmadığı ileri sürülmüş

başkalarını anlayabilme ve insan ilişkilerinde akılcı davranmayı kapsayan “duygusal zeka” (EQ) kavramı ortaya atılmıştır.

Zeka
·Organizmanın çevreye uyum yeteneği (Fonksiyonalist görüş)
·Bilişsel yeteneklerin tümünü oluşturan algılama yeteneği (Gestalt görüş)
·Uyum

özümleme ve dengeleme yeteneği (Piaget)
·Edinilen bilgilerden yararlanılarak problem çözme yeteneği (Davis)
·Karmaşık durumlarda ilişkileri görebilme gücü (Sperman) gibi biçimlerde tanımlanırken Duygusal zeka

kişinin kendi duygularını bilmesi

anlaması

yönetebilmesi ve diğerlerinin de duygularını anlayabilmesi ve onlarla etkili ilişkiler kurabilmesi olarak tanımlanmaktadır.
Özellikle

bilişsel zekaları yüksek kişilerin iş yaşamı ve özel yaşamlarında başarısız olmalarına karşılık

bilişsel zekası düşük olanların daha başarılı ve zengin olmaları bu konuya dikkatin çekilmesine neden olmuştur.
Duygusal Zekanın Boyutları
Amerikalı psikolog Peter Salovey duygusal zekanın boyutlarını beş ana başlıkta toplamıştır. Bunlar; özbilinç

duyguları kontrol edebilmek

kendini harekete geçirmek

empati ve sosyal ilişkileri yürütebilmek olarak sıralanmaktadır.


Özbilinç (Duyguları Tanıma Yeteneği)

Özbilinç duygusal zekanın temelidir. Kendini tanımayı

duygularının farkına varabilmeyi

bir olay karşısında hissettiği duygularını tanıyabilmeyi kapsar.

Özbilinci yüksek insanlar duygularını

içinde bulundukları ruh hallerini daha iyi anlarlar ve dışarıdaki bir uyarıcıdan gelen sinyalleri doğru olarak yorumlarlar. Eğer hissettiği duygular olumsuz ise duygularını ve davranışlarını değiştirmeye çalışır.
Yüksek özbilince sahip insanlar kendilerini tanıdığından ve kendilerine güvendiğinden dolayı sonradan pişman olacakları kararlar vermezler. İş ve özel yaşamları dengelidir.
Özbilinci yüksek insanlar duygularını

içinde bulundukları ruh hallerini daha iyi anlarlar ve dışarıdaki bir uyarıcıdan gelen sinyalleri doğru olarak yorumlarlar. Eğer hissettiği duygular olumsuz ise duygularını ve davranışlarını değiştirmeye çalışır.
Yüksek özbilince sahip insanlar kendilerini tanıdığından ve kendilerine güvendiğinden dolayı sonradan pişman olacakları kararlar vermezler. İş ve özel yaşamları dengelidir.

Duygularının farkına varamayan ve anlamlarını doğru olarak yorumlayamayan insanlar

duygusal yaşamlarını denetleyemezler ve kontrolden çıkan duygularının baskısını hissederler. Duygusal yaşamı bozulan kişiler de yoğun stres altındadırlar. Dikkatlerini toplamakta güçlük çekerler ve doğru karar veremezler. Herhangi bir konuyu öğrenmekte ya da geçmişte yaşadıkları önemli olan olayları bile hatırlamakta zorlanırlar.
Özbilinç

duygularımızı tanımamızı sağlar ve kontrol etmemize yardımcı olur. Hissettiğimiz bir çok duygumuz vardır. Ancak bunları daha kolay anlamak ve ifade edebilmek için bazı gruplandırmalar yapılmaktadır. Yaygın olarak kabul edilen bir görüşe göre dört temel duygu bulunmaktadır. Bunlar; öfke

üzüntü

korku ve sevinçtir.

Öfke: Bireyin herhangi bir engellenme

adaletsizlik ya da kendi benliğine yönelik bir tehdit hissettiğinde yaşanan duygudur.
• Temel duygulardan biri ve tüm türlerde görülür
• Sosyalleşme ile birlikte şekillenir
• Normallik düzeyi değişkendir
• Belli bir düzeyde normal kabul edilir
Öfkenin doğuştan geldiği

erken yaşlarda görüldüğü

cinsiyet farkları erken yaşlarda olmadığı

daha çok sosyo-kültürel olarak beslendiği bilinmektedir.
Neden Öfkeleniriz?
• Çıkmazda hissettiğimizde
• Anlaşılmadığımızı hissettiğimizde
• Engellendiğimizde
• Tehdit algıladığımızda
• Benliğimize direkt saldırıldığında
• Bizim için önemli olan şeylere (önemlilerimize) saldırıldığında
Öfkelendiğimizde…
• Bastırabiliriz
• Anlatabiliriz
• Dindirebiliriz

1.Kendinize iyi bakmak

tüm ilaçlardan daha etkili olabiliyor. Kendi ruhsal ve fiziksel sağlığına

görünümüne özen gösteren bir kişi

kendisiyle daha barışık olacağından olumsuz duygulardan uzak durmayı tercih ediyor. Güne uykunuzu alarak başlamak

düzenli beslemek ve egzersiz yapmak iyi bir başlangıç olabiliyor.

2.Öfke ve hayal kırıklığının fiziksel ve ruhsal olarak sizde ne gibi değişimler yarattığını iyice gözlemleyin. Kızgınlığı ilk olarak vücudunuzun hangi bölümünde hissetmeye başlıyorsunuz? Örneğin önce yüzünüz kızarıyor ya da elleriniz titremeye başlıyor olabilir. Bazen bu belirtileri erken fark etmek

kendi duygularınızdan soyutlanmanızı sağlayabiliyor.

3.Öfkelenmeye başladığınızı hissettiğinizde

eğer mümkünse temiz havada 10 dakikalık bir yürüyüş yapın. Eğer bunu yapamıyorsanız

en azından kendi odanızdan çıkın ve bir süre başka bir yerde durun. Bu

kafanızı biraz boşaltmanızı sağlayarak sizi

öfkenize yenik düşmekten kurtarabilir.

4 Öfkenizi veya korkularınızı sözlü olarak paylaşmak

kesinlikle bir rahatlama sağlayacaktır. Ayrıca sizi bu şekilde öfkelendiren bir olaya tarafsız bir bakış açısı

belki de size haklı olmadığınızı ya da ortada kızacak pek de geçerli bir neden olmadığını gösterecektir.

5. Kendinize "Ben en çok neden korkuyorum?" sorusunu sorun. Çoğunlukla öfke

korkulardan biri harekete geçtiğinde ortaya çıkan bir duygudur ve kendini tehdit altında hissetmekle yakından ilgilidir. Duygularınızın tam olarak kaynağına inerek onlara daha iyi anlayabilir ve kontrol edebilirsiniz.

6.Kendinize "Bu durumun iyi olan yanı nedir?" sorusunu sorun. Neyin yanlış gittiği yerine neyin iyi gittiğine odaklanmak

size yeni bir bakış açısı sağlayacaktır. Çoğu kez iletişim çatışmaları ve iletişimin ortadan tamamen yok olması size

hangi noktalarda yeni bir sistemin gerekli olduğunu gösterecek ve en sonunda kurumunuzun yararına olan kararlar almanızı sağlayacaktır.

Harekete geçin. Bazen bir plan işe yaramadığında yeni bir plan uygulanmayı bekliyor demektir. Öfkeli ve kırgın hissetmek yerine bu duygusal yoğunluğu ileriye doğru atacağınız olumlu bir adımın yekiti olarak kullanabilirsiniz.

Güçlü isteklerde bulunun. Eğer bir şeyin farklı olmasını istiyorsanız

işe bunu yapmakla başlayın. Anahtar kişilerle bağlantıya geçin ve onlara neyi değiştirmek istediğinizi söyleyin. Böylece hem kendi hem de kurumunuzun ihtiyaçlarını açığa çıkarmış olursunuz. Çoğu zaman isteklerinizi uygun bir rica şeklinde basitçe ifade etmek

bunların yerine getirilmesini sağlamak için yeterli olacaktır