kant

Özdeğin varlık biçimlerinden biri. Özdeğin sayısız varlık biçimlerinden birisi de alandır. Özdek deyiminin felsefesel bir kavram olduğundan habersiz bulunan metafizik ve idealist öğretiler yüzyıllar boyunca doğada bir ilk özdek aramışlardır. Buysa elmayı, armudu, ayvayı bir kenara bırakıp doğada...

Kültür sözcüğünün Latincede ekip ürün almak, üretmek manasına gelen “cultura” sözcüğünden geldiğini ve pek çok dünya dilinde aynı sözcüğün kullanıldığını duymuşsunuzdur. Arapçada kullanılacak olan ve Türkçemizde de rastladığımız “hars” sözcüğü de “toprağın işlenmesi” manasına gelir. Yine...

Yahudilerin yazılı olarak konulmuş olan tanrısal yasaları yanında ağızdan ağza geçen dinsel buyrukları İbrani felsefesinin ve söylence yazılarının toplamı. Tarihleri kesin bilinmez; en eskisi evrenin yaratılışı ile ilgilidir. Bu yapıt Yahudilerin ta menşeinden itibaren toplumun dini dolayısı ile...

Evrenin, düzene girmeden önceki karışık durumu.

Doğada, toplumda ve bilinçte tüm nesneler, olaylar ve süreçler içlerinde bir karşıtlık (eş deyişle eytişimsel iç çelişki) taşırlar, bu karşıtlık tüm devim ve gelişmenin kaynağıdır. Bu karşıtlıklar hem bir ‘birlik’ (biri olmadan öbürü de olmaz) hem de bir ‘savaşım’ (biri öbürünü daimi olarak...

Karşıtların birbirlerini dıştalamaları sonucu meydana gelen değişme. ‘Karşıtların savaşımı’ deyimi ile eşanlamlıdır. Eytişimsel özdekçi felsefe dilinde ‘karşıtlık’, çelişkisel bir ilişkidir ve bundan ötürü de ‘çelişme’ deyimi ile eşanlamlıdır. Ne var ki bu ‘eytişimsel çelişme’yi ‘mantıksal...

Karşıtların bir ve aynı oluşu, Hegel deyimidir. Hegel’e göre karşıtlar özdeştir, eşanlamda birbirlerinin içinde ve birbirleriyle aynıdırlar. Elealılar ve Platon-Aristoteles ve tüm idealizmin savına Hegel şöyle varmaktadır: Masayı niteliklerinden, eş deyişle kavramlardan soyutlarsak ortada...

Dr. Özer Ozankaya’nın hazırlamış olduğu Türk Dil Kurumunca yayınlanan toplumbilim terimleri sözlüğünde kavram (Os. Mefhum, Fr. Conception, İng. Concept) deyimi şöyle tanımlanmıştır: “Sözcüklere gerçek anlamlarını vermek ve bunlar düşünmek, olayların ve süreçlerin özünü kavrayıp temel yanlarına...

Konvensiyonalizm terimi, kişiler ya da partiler arası uzlaşma, uyuşma; hukuken uygulanabilir uzlaşma, anlaşma üstünde uzlaşılan ilke, yaygın şekilde kabul edilen kural, gelenek, teamül, inanç; bilimde temel kavramlar ve İlkeler (söz gelimi geometrik aksiyomlar) üstünde a priori yargılara ve...

Kavramcılık veya diğer adı ile Konseptüalizm, adcılık ve gerçekçiliğe karşı olarak, kavramların genel düşüncelerden ibaret bulunduğunu ve bunların gerçek olduklarını ileri süren Fransız düşünürü Abelardus’un uzlaştırıcı öğretisidir. Orta Çağ Skolastiğinin son zamanlarında Realizm–Nominalizm...

Immanuel Kant (22 Nisan 1724 – 12 Şubat 1804) Alman filozof. Alman felsefesinin kurucu isimlerinden biri olmuş ve felsefe tarihinin kendisinden sonraki dönemini belirleyici olarak etkilemiştir. YaşamıImmanuel Kant Kant, eleştirel felsefenin babası olarak kabul edilir. Doğu Prusya'nın Königsberg...