Örümcekler Neden Kendi Ağlarına Yakalanmazlar?

BaRoN

Mevsim.Org Doğru Adrestesiniz
Yönetici
Katılım
2 Haz 2019
Mesajlar
3,417
Tepkime puanı
6,365
Puanları
113
Yaş
48
Konum
istanbul
Cinsiyet
Erkek
Örümceklerin yaptıkları ağlar düşmanları için ölümcül birer tuzak olmasına karşın neden kendileri bu tuzaklara yakalanmaz hiç düşündünüz mü? Örümcekler ve örümcek ağlarıyla ilgili kafanızdaki soruların büyük bir kısmına yanıt bulacağınız yazımızla birlikte sizlerleyiz.

Dünyanın her yerinde yaşayabilen tam 34 bin türe sahip olan tüylü dostlarımız, her geçen gün bizleri şaşırtmaya devam ediyor. Hızla ördükleri ve oldukça sağlam olan ağlarına yakalanmamayı nasıl başarıyorlar dersiniz?
Gelin isterseniz bu sevimli dostlarımızın marifetlerine haberimizde birlikte bakalım. Örümcek fobisi olan okuyucularımızı haberimizin başından uyaralım. Haber içeriğindeki resimler sizin için rahatsız edici olabilir.
Örümcekler neden ağ örer
594b983fea8d8da7e729303c6a4872b1d49acdec.jpg

Örümcekler sadece avlanmak için değil aynı zamanda yuvalarını korumak için de ağ yaparlar. Asıl yapılış maksadı avlanmak olan ağ, aslında bir nevi tuzaktır. Fakat her örümcek türü ağ yapmaz. Ancak bütün örümcekler ağ tellerinden yumurtalarının etrafını saran kozalar yaparlar. Bazıları da ağ bezlerini, yaprakları yapıştırmakta, yuvalarının içini döşemede, açtıkları çukurun çevresini kapatmakta vb. işlerde kullanırlar.

Ağ kurmayan bazı örümcekler de, arkalarında ağdan bir iz bırakarak, rüzgârla sürüklenmekten korunurlar. Örümceklerin ördükleri ağ ipleri tamamıyla yapışkan bir maddeden oluşur. Düşme esnasında bir yere taktığı ağ telini, kendisi yere varıncaya kadar uzatabilir. Aynı çaptaki bir çelik telden iki kat daha güçlü olan ağ ne kadar esnetilirse esnetilsin orijinal durumuna dönecek kadar esnektir.
Örümcekler nasıl avlanır
5770977bfc03e0a97222579727e76fdff6a86209.jpg

Örümcek dostlarımız ağ örme işini çoğunlukla gece yaparlar. Bizim için her ne kadar komplike bir iş gibi görünse de bir örümcek ağının örmek, örümceğin en fazla 60 dakikasını alır. Örümcek ağının ortasında yapışkan bir kısım vardır. Burada bulunan ikaz iplikçiği ile avın yakalandığını anlayan örümcek, avının yanına gelerek avını zehirler. İkaz iplikçiğinin bir ucu ağa bağlı, diğer ucu ise daima örümceğin kendi vücudundadır.

Her örümcek türünün, kendisine has ağ örme stili vardır. Ağ örme işi örümceklerin, doğuştan sahip oldukları bir sanattır. Küçük bir örümcek, daha önce hiç ağı görmemiş ve ağ örmemiş olmasına rağmen ebeveynlerine benzer ağlar örer. Örümcek ağının her tarafı yapışkan değildir. Kurban ağa yakalanınca örümcekler, ağın yapışkan kısmını bildiklerinden kendileri de ağa yakalanmadan avın yanına kadar giderler.
e241d492810246295ff12edee15a83e14b2b3bca.jpg

Örümcekler ağını amacına göre farklı şekillerde örer. Ağdaki ipliklerin de cinsleri örümcek ağının kullanıldığı yere göre farklılık gösterir. Yumurtaların sarmalanması için ürettiği yumuşak iplik onu aynı zamanda bir uçurtma gibi uçurabilir. Örümcekler ağın ana yapısı, dairesel kısımları ve avı yakalayacak kısmı için esneklikleri ve sağlamlıkları farklı iplikler üretir.
Örümcekler neden kendi ağlarına yakalanmazlar
b75d407fb441976cf657faee764eb30a3e709009.jpg

Beslenebilmek için avlanmaya ihtiyacı olan örümcekler, ağlarını örerek bu tuzağa düşecek avlarını beklerler. Ağa yakalanan kelebekler, sinekler, böcekler bu yapışkan ağdan bir türlü kurtulamazken ev sahibi örümcek avını alabilmek için ağın üzerinde hızlı hareketlerle ilerler. Ancak örümcekler kendi ağlarına yapışmazlar Peki nasıl oluyor da kurbanlar bu ağdan kutulamazken örümcek kendi ağına yapışmadan hızla ilerleyebiliyorlar? Örümcekler ağızlarındaki salgı bezlerinden ürettikleri sıvı sayesinde tüylü bacaklarıyla kendi tuzaklarından kaçabilirler.

Ayrıca avı için ördüğü ağda sadece kendisinin üzerinde hareket edebileceği yapışkan olmayan özel ulaşım iplikleri vardır örümcekler bunları tanır. Bu sayede avları için hazırladıkları tuzaklara yakalanmazlar. Örümceklerin bacakları kıllarla kaplıdır. Bu kıllar örümceklerin ağa daha az temas etmesini sağlar. Ayrıca örümceklerin özel yürüyüş şekilleri de ağa çok az temas etmelerinde rol oynar.

Örümceklerin ördükleri spiral tarzlı ağlarda aslında her bir sırası iki veya daha fazla iplikten oluşur. Örümcekler bu ağı yaparken yapışkan olan ve yapışkan olmayan olmak üzere 2 tür ağ kullanır. Buna karşın ağdaki herbir çemberi birbirine bağlayan destekleyici ipler ve merkez iplikleri yapışkan değildir.Buna karşılık ağdaki çemberimsi yapılar avlarının kurtulmasını engelleyecek derecede yapışkandır. Örümcekler bu sayede yapışkan olan bu alanda da rahatça hareket edebilirler.

Ayrıca örümcekler ağız kısmındaki bir salgı bezinde ürettiği salgı ile sürekli ayaklarını yağlı tutar ve böylece yanlışlıkla tuzak ağına düştüğünde kendisini kurtarabilir. Fakat örümcek ürkütüldüğünde nadiren de olsa kendi ağına takılıp diğer örümceklere de yem olabilir. Aşağıdaki videoda bir örümceğin ağ örme anına şahit olacaksınız.
Avlarını yapışkan ağla avlayan araknidler, yani küre ağ ören örümcekler, ki bu örümcekler bilinen tüm örümceklerin dörtte birinden fazlasına tekabül ediyor. Bu tür örümcekler, ağlarına üstüne yapışkan damlacıklar bırakılmış spiral hatlar döşeyerek avını yakalıyor. Buna karşılık, ağın dairesel ve çerçeve kısımlarına dokunmuyorlar. Bir böcek bu damlacıklara dokununca ağın tellerinde bulunan yapışkan damlacıklara yapışıp kalıyor ve örümcek de hemen koşup avını ya zehirliyor ya da ağıyla sarmalıyor.

Doğa bilimciler, yapışkan ağları ve örümceklerin onlardan sakınma yöntemlerinin doğasını yeni yeni kavramaya çalışıyor. Virginia Teknoloji Enstitüsü’nde biyolog olan ve örümceklerin av için kullandığı ağları araştıran Brent Opell, “Bu kadar çok insan merak ettiği halde, konunun bu kadar az araştırılmış olması çok şaşırtıcı” diyor. Ayrıca Brent Opell, bir böcek ağdan kurtulmak için çırpındıkça damlacıkların kuvveti esnek iplik boyunca yaydığını, böylece tüm yükün tek bir noktaya binmediğini belirtiyor.
Örümceklerin hareketleriyle ilgili farklı hipotezler var
85ab58726c54f4805e99604e4ecfc5c9999f6358.jpg

Örümceklerin kendi tuzaklarına yakalanmadan nasıl hareket ettiği konusunda, bilim insanlarının bir sürü fikri var ancak ellerindeki veri yok denilecek kadar az. Hipotezlerden biri olan, örümceklerin ağın bu kısımlarına basmadığı düşüncesi artık itibar görmüyor. İşin doğrusu, küre örücüler, ağlarını yaparken arka bacaklarını bu yapışkana yüzlerce, hatta binlerce kez batırıyor. Avlarını etkisiz hale getirene kadar da defalarca gövdeleriyle yapışkan maddeye temas ediyorlar.

Daha çok kabul gören bir teori ise 1905’te, Jean-Henry Fabre adlı bir Fransız doğa bilimci, küre örücülerin sık sık bacaklarını ağızlarına götürdüğünü gözlemleyince ortaya çıktı. Jean-Henry Fabre, örümceklerin kendi ağlarından korunmalarını sağlayan bir tür kayganlaştırıcıyı salgıladıklarını ya da tükürdüklerini düşünüyordu. Bunun için, örümceklerin bacaklarını çözücüyle yıkadı ve hayvanların büyük kısmının kendi ağına yakalandığını gördü.

İsviçre – Bern’deki Doğa Tarihi Müzesi’nde bir araştırmacı ekibi ise, Fabre’ın deneyini daha kontrollü koşullar altında yineledi. Önce örümcekleri laboratuvarda kutulara koyup ağ örmelerini sağladılar. Sonra örümceklerin bacaklarını tutup kendi yapışkan ağlarına bastırdılar. Örümceklerin bacakları normalde ya da suyla yıkandığında bile kendi ağına yapışmıyordu.

Örümceklerin bacaklarını organik bir çözücüyle yıkadıklarında ise ağına yapışıp kalan örümceklerin sayısı iki katına çıktı. Araştırmacılar, böylelikle Fabre’ın tespitinin doğruluğunu kanıtladılar. Örümcekler, kendi ağlarına yakalanmamak için bacaklarını yağlı bir sıvıyla kaplıyordu.

2012’de yayımlanan ve bu sefer Kosta Rika’da yapılan bir araştırmaya göre de bilim insanları aynı sonuca ulaşıyor. Fakat bu araştırmada bir video analiziyle yöntemin farklı adaptasyonları olduğunu sonucuna varıyor.

Örümcek, arka bacaklarını ağa, yapışkanın etkisini en aza indirgeyecek açıyla sürtüyor ve ayaklarındaki dikencikler (tarsi) bacaklarının yapışkanla kaplanmasını önlüyor. Bir örümceğin kendi ağından sakınmak için birden çok yöntem geliştirmiş olması Opell’i şaşırtmıyor. Opell “Örümcek için bu kadar önemli bir şeyse, yapışmayı önlemek için birden çok mekanizmanın evrimleşmiş olması muhtemeldir” diyor.
Örümcekler diğer örümceklerin ağlarına yakalanabilirler mi?
Peki bir merak edilen soru daha örümcekler diğer örümceklerin ağlarına yakalanabilirler mi? Aslına bakarsanız örümcekler ağlarını uçan avlarını yakalamak için örerler.

Ayrıca örümceklerin yapışkan ipliğe yapışmadan tutunabilmelerini ve sallanmalarını sağlayan üçüncü bir tırnak benzeri yapıları vardır. Genellikle sonradan kendiliklerinden kurtulsalar da nadiren örümcekler diğer örümceklerin ağlarına yakalanabilirler.

Her hareketleriye doğanın bir mucizesi olan örümcekler sürekli bizleri şaşırtıyor. Bizde "Webtekno" ailesi olarak kimileri için korkunun adı kimileri için ise sevimli birer canlı olan bu tüylü eklembacaklılarla ilgili hazırladığımız yazımızda sizlerle birlikteydik. Örümcekler neden ağ örerler? neden kendi hazırladıkları bu tuzaklara yakalanmazlar hep birlikte öğrendik. Başka bir yazımızda buluşuncaya dek sağlıcakla kalın.
 
Üst
Alt