Marburg Okulu Nedir, Ne Demektir?
Marburg Okulu, Yeni Kantçılık akımının temsilcisi olan bir felsefe okulu, felsefe ekolüdür. Marburg Okulu, Hermann Cohen tarafından kurulmuş, Paul Gerhard Natorp ve Ernst Cassirer tarafından geliştirilerek sürdürülmüş bir felsefi görüştür. Marburg Okulu, materyalizme ve doğalcılığa karı çıkarak bilgi eleştirisi ve bilim kuramı çerçevesinde felsefe üretmiştir. Marburg Okulu ayrıca ahlak felsefesi, sanat felsefesi, dil, din, söylencebilim araştırmaları da yapmıştır.
MARBURG OKULU’NUN FELSEFESİ
Platon’un geliştirmiş olduğu idealar kuramı yeni bir yorumdan geçirilerek değişik kuramların doğmasını sağlamayı başaran idealizm öğretisini doğurmuştur. Bu çerçevede varlık türlerinin duyular üstü evrende, erişilmez yetkinlikte ve ölümsüz örnekleri diye nitelenen “idea” kavramı, sonradan bilgi problemlerinin çözümünde de temel öge olarak benimsenmiştir.Bu özelliği dolayısı ile, bilgiyi duyu verilerinden, maddeden değil de yalnız düşünce evreninde bulunan temel ögelerden türetmeyi öngören her felsefe dizgesi, idealizm anlayışının kapsamı içinde görülmüştür.
Bilginin oluşmasında, deneyden gelmeyen, önsel (a priori) ilkelerin bulunduğunu, bunlar arasında zaman ve uzay gibi iki temel varlığı öne süren Kant’ın felsefesi de idealist bir felsefe olarak nitelendirilmiştir.
Marburg Okulu, Kant’ın bu görüşlerini yeni bir yorumdan geçirip bilgi ve mantık problemlerini çözümlemeye çalışmış, bunu gerçekleştirirken de Hegel’in geliştirmiş olduğu varlık anlayışından yararlanmıştır.
Marburg Okulu bilgi sorununu, Kant’tan kaynaklanan bir anlayışın yorumuyla açıklamaya çalışırken, önsel düşünce ilkelerine dayanan yeni bir mantık kuramını da geliştirmeyi amaç edinmiştir. Bu kuram bilgi ile mantığı eş doğrultuda yürüyen birer dizge olarak görür.
Marburg Okulu’nun geliştirmiş olduğu yöntem, Avrupa felsefesi yanında, Ernst Cassirer’in etkisiyle, Amerika’de ortaya çıkan yeni idealist öğretiye de önderlik etmiştir.
Marburg Okulu’na göre bilginin kaynağı kavramlardır. Kavramlardan bilgi türetmek için ise mantık ilkelerinden yararlanmak gereklidir. Bu kavramlar, deneyden gelmez. Onların dışında bilgiyi oluşturacak bir öge de yoktur.
Marburg Okulu’nun savunduğu görüşe Yeni Gerçekçilik ve Yeni Olguculuk gibi akımlar karşı çıkmış, bu şekilde 20. Yüzyıl felsefe akımları arasında yeni düşüncelerin doğmasına olanak sağlamayı başaran tartışmalar başlamıştır. Marburg Okulu bu bağlamda, öncü bir rol üstlenmiştir.
Hazırlayan: Sosyolog Ömer Yıldırım