"Pandemi sürecinde aile içi ilişkilerde de çeşitli değişimler yaşandığını belirten Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ailedeki sihirli kelimenin iş birliği olduğunu vurguladı, “Ailede anne, baba ve çocuklar arasında iş birliği sistemi kurulmuşsa o ailede sorun olsa da çözülür" dedi."
Pandemiyle ailenin kıymeti anlaşıldı
Kader sanki pandemiyle bu dönemde ailenin kıymetini bilin diye bir mesaj veriyor. Biz çift terapilerinde en çok evlilikte boşanmaya götüren sebeplere bakıyoruz. Çiftlerin bu dönemde birbirlerine yapmış oldukları yatırım azalıyor. Sevgi yatırımı azalıyor, birbirlerine ayırdıkları vakit azalıyor, takdir ve övgü sözleri azalıyor. Bunlar azalınca da ne oluyor? İki tarafta da bireyselleşme adı altında bu sefer soğuk bir ilişki ortaya çıkıyor ve kırılmalar başlıyor.
Bu dönem fırsata çevrilmelidir
Burada çiftler "madem pandemiyi yaşayacağız. Hiç olmazsa eşime ve çocuklarıma daha fazla zaman ayırayım” diye düşünmeliler. Çok eski çağlardan itibaren yaşam amacı farklılık gösteriyor, modernizm bencilliği bir erdem olarak gösteriyor. Şu andaki modernitenin tarihi hatasıdır. Tarihte Sokrates insanın yaşam amacı olarak erdem peşinde koşmayı söylüyor. Hayata anlam verecek erdemliliktir. Sokrates’ten 200 sene sonra Epikür, Platon biraz sürdürüyor sonra Aristoteles bunu daha da bozmaya başlıyor. Aristokrasi diye bir sınıf ortaya çıkartıyor. Yavaş yavaş bozuluyor. 200 sene sonra Epikür, ‘İnsanın yaşam amacı zevklerinin peşinden koşmaktır’ diyor. Daha sonra semavi öğretiler başlıyor. İslamiyet de ilahi rızayı yaşama anlamı katar.
Kadının empati duygusu daha yüksek
Evini güvenli alan olarak görmeyip yalnızca otel gibi gören bir anlayış vardır. Eve yalnızca yemeye içmeye geliyorlar evde sohbet yok, paylaşım yok, aile içerisinde sosyal bir yaşam yok. Böyle bir ortam insanın doğasına zaten aykırıdır. Kadınların yaratılıştan empati duygusu daha yüksektir. Empati duygusu yüksek olduğu için çocukları korumak, aileyi korumayla ilgili hassasiyeti daha yüksektir. Annelik hormonu olmasına karşın babalık hormonu yoktur. Bu yaratılıştan genetik olarak kodlanmıştır. Bu sebeple kadın, aileyi bir arada tutmayla ilgili rolü kendi kendine üstleniyor. Bir insan hem evinin hanımı hem çocuklarının annesi hem de iyi bir eş olabilir. Bir erkek de hemde iyi bir eş ve çocukların babası olabilir.
Kadınlar bu dönemde aileyi bir arada topladı
İnsanın içerisindeki kötücül duyguları terbiye etmesi gerekmektedir. Pandemi böyle iyi niyetli kişilere yardım etti. Nasıl yardım etti? Ailemi, çocuğumu nasıl çok daha iyi hale getiririm diyen bayanlar burda şefkat kahramanlığı yaptı. Kadınlar şu an için aileyi toparladı.
Pandemi sonrası dönem için önlem alınmalı
Pandemi döneminden sonra muhakkak krizin etkileri üzerine önlem alınması gerekmektedir. Çin’de boşanma davaları arttı, ABD’da silah satışları arttı, fotoğrafı verilere göre Türkiye’de ise intiharlarda artış yaşandı. Bir tarafta ailesiyle mutlu olduğunu belirten kişiler varken bir yandan da böyle olayları görüyoruz. Onun için toplum bilimcilerin bu konuyu ele alıp mutlaka çok büyük bir kriz patlamadan önlem alması lazım. Kriz patladıktan sonra çok geç olabilir. Hastalık ortaya çıktıktan sonra tedavi zor, erken teşhis koyup tedavi etmek lazım veya hastalık çıkmasın diye plan yapmak gerekmektedir.
Ailedeki sihirli kelime iş birliği
Ailedeki sihirli kelime iş birliğidir. Ailede anne, baba ve çocuklar arasında iş birliği sistemi kurulmuşsa o ailede sorun olsa da çözülür. Problemlerin çoğu sorun çözme stilini bilmemekten kaynaklanıyor. Yanlış çözüm yöntemleri olan kişiler vardır orada. İş birliğinin altın kurallarından birisi altın orta nokta kuralıdır. Yani her iki taraf da adım atacak ortada buluşularak çözüm bulunacak. Şu anda pandemi döneminde güzel bir dönüşüm yaşandı. Bu durumu kalıcı hale getirenler kazanacak. Kadın ve erkeğin birbirinin iyi yanlarını görmeye çalışmaları lazım. Biz kusurlarını çok görüyoruz. Sevgiyi arttırmanın formülü esasında iki tarafın birbirinin olumlu yönlerini görmeyi başarmasıdır.
Evlilikte iyi günler de vardır, kötü günler de…
Evlilikte fırtınalı günler de var, iyi günler de var. Hayat olumlu, olumsuz bir çeşnidir. Hayatımda olumlu olaylar olacak diye hayal kurarsınız olumsuz olay olduğu zamanda hayal kırıklığı yaşarsınız. Hâlbuki hayatın bir çeşni olduğunu bilmek gerekmektedir. Sofradaki yemekler gibi acı, tatlı, ekşi her şey var. Hayat da böyledir. Böyle düşünerek bir insan evliliğe girerse, bunları kabullenerek girerse o evlilik olgunluğu vardır demektir.
Aile kurumu medenileşmenin gereğidir
Türkiye bazı alışılmış değerleri koruyor ama dünyadaki değişimlerden de payını alıyor. Küresel kriz geliyor. Bize de şu an için tsunami gibi geliyor. Biz bunun çok farkında değiliz. Aile kurumunun şu an için temel, su aldı. Temel çöküyor. Eşleşme genetik, evlilik kültüreldir. Bir evlilik kurumu oluşturmak, evlilik protokolü yapabilmek medenileşmeyle oluşmuştur. Yani bu medenileşmenin gereğidir. Bundan geri adım atacaksak Antik Çağ’a dönüyoruz demektir. Batı, Antik Çağ’a dönüş işaretleri veriyor zaten. Batı Antik Çağ’ın hayranı..
Doğru yaşam felsefesi anlam peşinde koşmaktır
İnsanlık 17. Ve 18. Yüzyılın endüstri devriminde başarılar kazanınca Epikür’e tekrar döndü. Hedonizmi yaşam amacı olarak koydular ve bu global olarak insanlığın doğru yaşam felsefesi öğretisi olmuştu. Şimdi bizlere bu Covid pandemisi şunu öğretti: Doğru yaşam felsefesi o değil. Doğru yaşam felsefesi anlam peşinde koşmaktır. Tolstoy, ‘Ölümün değiştiremeyeceği bir anlam arıyorum’ diyor. Bu şekilde bir anlam peşinde koşmaktır. Daha önce Kant da benzer şeyler söylüyor. Böyle şeyler ciddi şekilde insanın hoşuna gidiyor. Anlam peşinde koştuğun zaman ölümden sonrasını da düşünmen gerekmektedir. Ölümden sonrasını düşününce hesap verme duygusu ortaya çıkıyor. Hesap vere duygusu insanoğlunun hoşuna gitmiyor.
Kültürel değerlerimizi gelecek kuşaklara aktarmalıyız
Kültürümüzü şu an için turizme indirgemiş durumdayız. Kültür deyince turizm anlaşılıyor. Yani somut kültür. Binalar, tarihi eserler, bunların restorasyonu. Kültür yalnızca bu değildir, bu kültürün somut ve görünen kısmıdır. Buz dağının görünen kısmı gibidir. Asıl kültür öğretilerdir, hikayelerdir, anlatılardır. Geçmişimizde yaşadığımız senaryolardır. Bunları çocuklarımıza, eğitim sistemimizde anlatmalıyız. Kültürün gençlikle birleşmesi gerekmektedir. Spor, gençlik, kültürün bir arada olması gerekmektedir. Onun için burda ciddi bir zihinsel dönüşüme dönüyor. Dönüşüm yapmazsak biz koruyamayız.
Pandemiyle ailenin kıymeti anlaşıldı
Kader sanki pandemiyle bu dönemde ailenin kıymetini bilin diye bir mesaj veriyor. Biz çift terapilerinde en çok evlilikte boşanmaya götüren sebeplere bakıyoruz. Çiftlerin bu dönemde birbirlerine yapmış oldukları yatırım azalıyor. Sevgi yatırımı azalıyor, birbirlerine ayırdıkları vakit azalıyor, takdir ve övgü sözleri azalıyor. Bunlar azalınca da ne oluyor? İki tarafta da bireyselleşme adı altında bu sefer soğuk bir ilişki ortaya çıkıyor ve kırılmalar başlıyor.
Bu dönem fırsata çevrilmelidir
Burada çiftler "madem pandemiyi yaşayacağız. Hiç olmazsa eşime ve çocuklarıma daha fazla zaman ayırayım” diye düşünmeliler. Çok eski çağlardan itibaren yaşam amacı farklılık gösteriyor, modernizm bencilliği bir erdem olarak gösteriyor. Şu andaki modernitenin tarihi hatasıdır. Tarihte Sokrates insanın yaşam amacı olarak erdem peşinde koşmayı söylüyor. Hayata anlam verecek erdemliliktir. Sokrates’ten 200 sene sonra Epikür, Platon biraz sürdürüyor sonra Aristoteles bunu daha da bozmaya başlıyor. Aristokrasi diye bir sınıf ortaya çıkartıyor. Yavaş yavaş bozuluyor. 200 sene sonra Epikür, ‘İnsanın yaşam amacı zevklerinin peşinden koşmaktır’ diyor. Daha sonra semavi öğretiler başlıyor. İslamiyet de ilahi rızayı yaşama anlamı katar.
Kadının empati duygusu daha yüksek
Evini güvenli alan olarak görmeyip yalnızca otel gibi gören bir anlayış vardır. Eve yalnızca yemeye içmeye geliyorlar evde sohbet yok, paylaşım yok, aile içerisinde sosyal bir yaşam yok. Böyle bir ortam insanın doğasına zaten aykırıdır. Kadınların yaratılıştan empati duygusu daha yüksektir. Empati duygusu yüksek olduğu için çocukları korumak, aileyi korumayla ilgili hassasiyeti daha yüksektir. Annelik hormonu olmasına karşın babalık hormonu yoktur. Bu yaratılıştan genetik olarak kodlanmıştır. Bu sebeple kadın, aileyi bir arada tutmayla ilgili rolü kendi kendine üstleniyor. Bir insan hem evinin hanımı hem çocuklarının annesi hem de iyi bir eş olabilir. Bir erkek de hemde iyi bir eş ve çocukların babası olabilir.
Kadınlar bu dönemde aileyi bir arada topladı
İnsanın içerisindeki kötücül duyguları terbiye etmesi gerekmektedir. Pandemi böyle iyi niyetli kişilere yardım etti. Nasıl yardım etti? Ailemi, çocuğumu nasıl çok daha iyi hale getiririm diyen bayanlar burda şefkat kahramanlığı yaptı. Kadınlar şu an için aileyi toparladı.
Pandemi sonrası dönem için önlem alınmalı
Pandemi döneminden sonra muhakkak krizin etkileri üzerine önlem alınması gerekmektedir. Çin’de boşanma davaları arttı, ABD’da silah satışları arttı, fotoğrafı verilere göre Türkiye’de ise intiharlarda artış yaşandı. Bir tarafta ailesiyle mutlu olduğunu belirten kişiler varken bir yandan da böyle olayları görüyoruz. Onun için toplum bilimcilerin bu konuyu ele alıp mutlaka çok büyük bir kriz patlamadan önlem alması lazım. Kriz patladıktan sonra çok geç olabilir. Hastalık ortaya çıktıktan sonra tedavi zor, erken teşhis koyup tedavi etmek lazım veya hastalık çıkmasın diye plan yapmak gerekmektedir.
Ailedeki sihirli kelime iş birliği
Ailedeki sihirli kelime iş birliğidir. Ailede anne, baba ve çocuklar arasında iş birliği sistemi kurulmuşsa o ailede sorun olsa da çözülür. Problemlerin çoğu sorun çözme stilini bilmemekten kaynaklanıyor. Yanlış çözüm yöntemleri olan kişiler vardır orada. İş birliğinin altın kurallarından birisi altın orta nokta kuralıdır. Yani her iki taraf da adım atacak ortada buluşularak çözüm bulunacak. Şu anda pandemi döneminde güzel bir dönüşüm yaşandı. Bu durumu kalıcı hale getirenler kazanacak. Kadın ve erkeğin birbirinin iyi yanlarını görmeye çalışmaları lazım. Biz kusurlarını çok görüyoruz. Sevgiyi arttırmanın formülü esasında iki tarafın birbirinin olumlu yönlerini görmeyi başarmasıdır.
Evlilikte iyi günler de vardır, kötü günler de…
Evlilikte fırtınalı günler de var, iyi günler de var. Hayat olumlu, olumsuz bir çeşnidir. Hayatımda olumlu olaylar olacak diye hayal kurarsınız olumsuz olay olduğu zamanda hayal kırıklığı yaşarsınız. Hâlbuki hayatın bir çeşni olduğunu bilmek gerekmektedir. Sofradaki yemekler gibi acı, tatlı, ekşi her şey var. Hayat da böyledir. Böyle düşünerek bir insan evliliğe girerse, bunları kabullenerek girerse o evlilik olgunluğu vardır demektir.
Aile kurumu medenileşmenin gereğidir
Türkiye bazı alışılmış değerleri koruyor ama dünyadaki değişimlerden de payını alıyor. Küresel kriz geliyor. Bize de şu an için tsunami gibi geliyor. Biz bunun çok farkında değiliz. Aile kurumunun şu an için temel, su aldı. Temel çöküyor. Eşleşme genetik, evlilik kültüreldir. Bir evlilik kurumu oluşturmak, evlilik protokolü yapabilmek medenileşmeyle oluşmuştur. Yani bu medenileşmenin gereğidir. Bundan geri adım atacaksak Antik Çağ’a dönüyoruz demektir. Batı, Antik Çağ’a dönüş işaretleri veriyor zaten. Batı Antik Çağ’ın hayranı..
Doğru yaşam felsefesi anlam peşinde koşmaktır
İnsanlık 17. Ve 18. Yüzyılın endüstri devriminde başarılar kazanınca Epikür’e tekrar döndü. Hedonizmi yaşam amacı olarak koydular ve bu global olarak insanlığın doğru yaşam felsefesi öğretisi olmuştu. Şimdi bizlere bu Covid pandemisi şunu öğretti: Doğru yaşam felsefesi o değil. Doğru yaşam felsefesi anlam peşinde koşmaktır. Tolstoy, ‘Ölümün değiştiremeyeceği bir anlam arıyorum’ diyor. Bu şekilde bir anlam peşinde koşmaktır. Daha önce Kant da benzer şeyler söylüyor. Böyle şeyler ciddi şekilde insanın hoşuna gidiyor. Anlam peşinde koştuğun zaman ölümden sonrasını da düşünmen gerekmektedir. Ölümden sonrasını düşününce hesap verme duygusu ortaya çıkıyor. Hesap vere duygusu insanoğlunun hoşuna gitmiyor.
Kültürel değerlerimizi gelecek kuşaklara aktarmalıyız
Kültürümüzü şu an için turizme indirgemiş durumdayız. Kültür deyince turizm anlaşılıyor. Yani somut kültür. Binalar, tarihi eserler, bunların restorasyonu. Kültür yalnızca bu değildir, bu kültürün somut ve görünen kısmıdır. Buz dağının görünen kısmı gibidir. Asıl kültür öğretilerdir, hikayelerdir, anlatılardır. Geçmişimizde yaşadığımız senaryolardır. Bunları çocuklarımıza, eğitim sistemimizde anlatmalıyız. Kültürün gençlikle birleşmesi gerekmektedir. Spor, gençlik, kültürün bir arada olması gerekmektedir. Onun için burda ciddi bir zihinsel dönüşüme dönüyor. Dönüşüm yapmazsak biz koruyamayız.
