Gençliğim Eyvah

  • Konbuyu başlatan Eqe
  • Başlangıç tarihi
E

Eqe

Guest
ESER OKUMA SONUÇ RAPORU

Eserin adı: Gençliğim Eyvah
Eserin yazarı: Tarık "BUĞRA"

Baskı yılı: 1991

Sahifesi: 548

Basıldığı matbaa: Yıldırım Matbaa



ESERİN KISA ÖZETİ

İhtiyar’ın tanıtılması ve politikaları:Birinci Dünya Savaş sıralarında yeni üniversite mezunu olan İhtiyar,bir şeyhin tek oğludur.O yaşa kadar iyi bir eğitim gören İhtiyar üniversite yıllarında kurallara aykırı davranışlardan kaçınmıştır.Daha o çağda bile birçok dil bilen , zeki ve çevresinde sevilen İhtiyar evliliğinden sonra , kendinin düzenlediği gizli işler çeviren biri olur.O , halkın değer verdiği her şeyi hiçe sayan , kendinin üstünde büyük değer veya kişi tanımayan bir kaos yaratıcısı haline gelmiştir.Kendisini kimsenin övmesine müsaade etmez.Kendinden üstün bir deha tanımaz.Yaşlılık yıllarına doğru , halktan ve kutsal değerlerden duyduğu tiksinti en üst dereceye ulaşmıştır.Vatanseverliğe lanet okur ve kendisini vatansever olarak niteleyenleri paylar.O’nu böyle hareket etmeye yönelten bir kompleksi , eksikliği yoktur.O’na göre kendisi bu işin yeni varisidir. Çevresinde O’nun bu saldırı ve yıkım girişimlerine neden giriştiğini merak edenler , ve hatta kendisine bunun sebebini soranlar olduysa da bir yanıt alamamışlar , hatta terslenmişlerdir.İhtiyar , 1930 lu yıllardan beri Büyük bir güç elde etmiş , her geçen gün daha da güçlenerek imparatorluğunun doruk noktasına ulaşmıştır.O’nun en büyük kini devlete karşıdır.Devlet denen yapının birkaç ucuz insandan oluştuğunu ileri sürer ve devleti kendi organlarıyla yıkmak için yıllarca çalışır.Bu kirli amaçlarını gerçekleştirmek için kullandığı en büyük koz ise gençliktir.

Delikanlının tanıtılması ve İhtiyar ile Delikanlının ilk temasları : Delikanlının adı Raşit’tir.ailesinin en büyük oğludur.Babası Anadolulu bir memurdur.Liseyi il de bitirmiş ve daha sonra hem çalışıp hem de okumak ümidiyle İstanbul’a,üniversiteye girmiştir.Üniversite yıllarında bir çok işte çalışır.Raşit ; bilgili,çalışkan ve öğrenmeye hevesli bir gençtir.Hayatta büyük değer verdiği dehalar vardır , örneğin: Atatürk.İçinde hep bir madalya alma,karşı tarafla savama duygusu hakimdir.o hep savaşanların arasında elinde bayrak , savunduğu fikrin uğrunda her şeyi yapmayı düşleyen biri olmuştur.İhtiyara göre ise bu çok ucuz bir düşüncedir.O’na göre Ufak insanlar alanlarda dövüştürülür,büyük dehalar ise bu dövüşün oynatıcılarıdır.Delikanlı İhtiyarla ilk kez bir anfi de , derste karşılaşır.Delikanlı öğrenci , ihtiyar ise profesördür.İhtiyarın daha ilk konuşmalarında delikanlı bu adamda bir gariplik olduğunu anlamış ve bu yaşlı adamdan tedirgin olmuştur.Delikanlının tepkisine yol açan bu ilk derste , ihtiyar sınıfı hedef alan ve alaycı bir söz söyler , bunun üzerine delikanlı söz alarak karşılık verince ihtiyar delikanlıyı ve ondaki sırrı ilk kez görür.Bu günden sonra ihtiyar delikanlının izini üniversitedeki genç hizmetkarları aracılığıyla güdecek ve onun hakkında bilgi edinmeye başlayacaktır.

Delikanlıya oynanan oyunlar ve teşkilata çekilişi
biggrin.gif
elikanlı önceleri oldukça fakir olan yaşantısının yavaş yavaş değiştiğini , yeni işlere girerek iyi para kazanmaya başladığını fark eder.Girdiği işler ise ihtiyar’ın O’nu kendi örgütüne daha da yakınlaştırmak için oynadığı oyunlardır.İhtiyar delikanlıya ikramiyeler verdirmekte , O’nun hayatını değiştirmekte ve güzelleştirmektedir.Delikanlı ise kendisine oynanan bu oyunların henüz farkında değildir.O işini ve parasını kendinin kazandığını düşünmektedir. Henüz İhtiyar’ın politikasını ve kirli işlerini öğrenmemiştir.Artık sık sık İhtiyar’ın mekanı olan lokantada İhtiyar ve dostları ile yemekler yer, sohbetler eder.İhtiyar her konuşmasında delikanlıyı daha da etkilemektedir.İhtiyar’ın delikanlıya oynadığı en büyük oyun ise , Güliz adlı örgütüne mensup bayan ile delikanlının arasını yapması ve delikanlının ondan hoşlanarak kendisinden ve örgütünden kopamaz hale gelmesidir.

Delikanlının uyanışı ve İhtiyarın gizli yüzü
biggrin.gif
elikanlı zamanla girdiği işlerin elde ettiği paranın İhtiyarın oyunları olduğunu anlamıştır.Artık İhtiyarın kirli politikalarının da bilincindedir. Kendisine oynadığı Güliz oyununu ise hazmedememektedir. Güliz onun İhtiyardan kopmasını engellemektedir çünkü eğer İhtiyardan uzaklaşırsa ihtiyar ona gülizi bir daha göstermeyecektir.Güliz ise yavaş yavaş delikanlıdan hoşlanmaya ve ihtiyardan soğumaya başlar. Delikanlıyla birlikte o da İhtiyarın kirli yüzünü daha iyi görmüş ve delikanlıya olan büyük aşkı onu bu örgütten uzaklaşmaya itmiştir.Ancak böyle bir uzaklaşmanın ikisi için de ölüm olacağını bilmektedir.Bu nedenle İhtiyarın kendisine verdiği rolü oynuyormuş gibi yapmakta karar kılar ve delikanlıya düşüncelerini anlatır.Delikanlı bir süre Güliz’in gerçekten kendini sevip sevmediği konusunda şüpheye düşecek , bu aşkın da ihtiyarın bir oyunu olduğunu düşünecektir.İhtiyar ise iyiden iyiye delikanlıyı en önem verdiği insanlar listesine almıştı.O’n imparatorluğunun varisi olarak görüyordu.Akla gelmez ufak ve türlü oyunlarla Delikanlıyı her gün kendisine yakınlaştıran oyunlarına devam eden ihtiyar , oynadığı Güliz oyununun başarılı olduğunu ve delikanlının da gülize karşı duygular beslediğini fark etmiştir.Artık delikanlı ihtiyardan tiksinse de , Güliz nedeniyle bu örgütten kopamayacaktır.Güliz ise bir yolunu bulup ihtiyardan ve örgütünden kaçarak sadece Raşit le olmayı düşlemektedir.İhtiyara delikanlıyı gerçekten sevdiğini belli etmemeye çalışmaktadır.İhtiyar ise yavaş yavaş Güliz in delikanlıyı gerçekten sevip sevmediği konusunda şüphelenmeye başlar ve Güliz in bunu belli edebilecek bir hareketini arar.Güliz ise hiçbir açık vermez.İhtiyar ideolojilerini bir bir delikanlıya dayatmaktadır, hatta delikanlının önem verdiği dehalara hakaretler ederek O’nu kendi büyüklüğüne inandırmaya çalışmaktadır.Delikanlı zaman zaman İhtiyarın politikasına ters düşen düşüncelerini açıklamakta ve bu İhtiyar’da büyük öfke uyandırmaktadır.Bu arada İhtiyar , politika çevresi ve gençleri kullanarak kirli oyunlarını birer birer sergilemektedir.Raşit artık O’ndan tiksinti duymaktadır.

Raşit’in isyani ve Ihtiyarin çöküşü:Artik Raşit Ihtiyar’in bu çirkin politikasinda kendisine sundugu varisligi reddetmektedir.O Ihtiyardan sadece bir tek şey ister : Bir eylemde yer almak veya bir görevi yerine getirmek , kisacasi ihtiyar’in kullandigi binlerce maşadan biri olmak.Bunun nedeni yillardir içinde büyüyen savaşmak duygusu ve madalya almak övülmek istegidir.O her zaman bu insanlara hayran olmuş , yaptiklari cesurluklari örnek almiştir.Ihtiyar ise O’nun bu istegi karşisinda O’na çok kizar , varis olarak yanliş birini seçtigini düşünmektedir , bir yandan da ona bu görevi vermeye razi olur.Delikanli ise karmaşik duygular içindedir.Güliz le süren aşklari bir çikmaza girmiştir ve o artik güliz ugruna daha fazla ihtiyarin politikalarini çekemez hale gelmiştir.Bir yandan da Ihtiyar’in yillar boyunca harcadigi gençleri , politikacilari , yazarlari , felsefecileri görmektedir.Ihtiyar O’na bir elçilik bombalama işi verir , Güliz ise Delikanli’yi bu görevden vazgeçirmeye çalişmaktadir.Delikanli O’nu dinlemez fakat tam elçiligi bombalayacakken , Ihtiyardan öcünü almaya karar verir.Elçilik yerine Ihtiyar’in eglence mekani olan gazinoyu bombalar.Buna son derece öfkelenen Ihtiyar bir süreligine istanbuldaki konagindan uzaklaşarak Izmit tarafindaki bahçe evine yerleşir ve burada delikanliyi bekler.O’nun buraya geleceginden ve kendisini öldürmek isteyeceginden emindir.O geldiginde ise kendisi hazir olacaktir.Delikanli her geçen saniye Ihtiyari ve yaptiklarini düşünmektedir.Anfilerden sökülen gençler ve kaybolan kocaman bir nesil.Ihtiyar büyük bir kitleyi kirli oyunlarinda harcamiştir.Bu sirada Güliz Delikanliyla buluşarak Ihtiyar’i öldürme görevini kendisinin üstlenmesi gerektigini , çünkü Delikanli’nin Ihtiyar’in oldugu yere gider gitmez öldürülecegini söyler.Delikanli zor da olsa buna razi olur ve Güliz yola koyulur.Kendi gençligini ve kadinligini çalan , O’nu hep oyunlarini gerçekleştirmek için bir oyuncak gibi kullanan bu adama öfkesi , Raşit’e olan aşkina yaptiklariyla daha da sertleşmiştir.Kiz yola koyulur,Ihtiyar’i zehirleyecektir.Ihtiyar’in evine yaklaştiginda Raşit’e telefon eder ve bu sirada azindan Ihtiyar’in evinin yerini kaçirir.Delikanli kendisine hakim olamayarak yola koyulur.Güliz ise amacina ulaşmiştir , Ihtiyar kizin verdigi zehirli ihlamuru içmiştir.Bu sirada Delikanli eve gelir ve korumalar tarafindan yakalanir.Korumalari alt eden delikanli ihtiyarin odasina dogru yola koyulur.Ihtiyar zehrin etkisiyle beraber kizin ihanetini anlar ve O’nu tam kalbinden vurur.Bu esnada içeriye giren delikanli kizin cesedi ve can çekişen Ihtiyarla karşilaşir.Ihtiyar son bir hamleyle Delikanliyi bacagindan vurur ve ölür.Delikanli oradan uzaklaşir ve Ihtiyar’in harcadigi nesli düşünerek ölümünden mutluluk duyar.

MUHTEVA BİLGİSİ

A) ANA FİKİR
Yaşam sevgisi ve gençligin sömürülüşüne duyulan kin.
B) ALINACAK DERSLER
i) Kendi ideolojileri uğruna , gençliği sömüren kişiler vardır.
ii) Gençlik bu sömürücülere karşi uyanmali ve karşi koymalidir.

C) OLAYIN KİŞİLERİ VE TAHLİLLERİ
İhtiyar: Gençleri sömüren ve devlet yapısını yıkmak , varolan tüm düzenleri değiştirmek , tüm insanları aşağılamak gibi amaçları olan ve bu yolda insanları harcayan yaşlı bir adam.
Delikanlı: Saf ve temiz duyguları olan , zeki , bilgili ve düşünen bir genç.
Güliz: İhtiyar’ın oyunlarına alet ettiği , güzel ve bilgili bir kız.
İhtiyar’ın hizmetkarları: İhtiyar’ın örgütüne kattığı ve içlerindeki savaşmak duygusundan yararlandığı gençler,politikacılar,gazeteciler , öğretmenler vs...

D) OLAYIN GEÇTİĞİ MEKAN VE ZAMAN
MEKAN:
Olaylar , İhtiyar’ın ölümü dışında İstanbul ve çevresinde geçmektedir.

ZAMAN: Olaylar , İhtiyar’ın 1930 ve sonraki yıllarda politikalarını uygulamaya koymasıyla başlar ve 1980 li yıllara kadar uzanır.


E) TÜR BİLGİSİ
Yazar , akıcı bir dille olayları bölmeden anlatmış.Bol sıfat ve tamlamaya yer vermiş.Kişilerin düşüncelerini aktarmada oldukça başarılıdır.

YAZAR HAKKINDA BİLGİ


TARIK BUĞRA (AKŞEHİR 1918)
A) YAZARIN HAYATI
:
Konya lisesini bitirdikten sonra(1936) İstanbul Üniversitesi Tıp,Hukuk ve Edebiyat fakültelerinde sürdürdüğü eğitimini tamamlayarak Akşehir’de çıkardığı Nasreddin Hoca dergisiyle (1947) gazeteciliğe başlayan Tarık Buğra 1948’de Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği öykü yarışmasında -Oğlumuz- adlı yapıtıyla ikincilik ödülünü kazanınca edebiyat çevrelerinde tanındı.Aynı yıl ,Çınaraltı dergisinde birçok öykü yayımladı.1952’den sonra Milliyet ,Yeni İstanbul ,Haber ,Tercüman gazetelerinde Yenigün ve Yol dergilerinde fıkra yazarlığı yaptı.Teknik işlerde çalıştı ve 1991’de devlet sanatçısı ünvanını aldı.
B) EDEBİ KİŞİLİĞİ:
1940’da yazdığı -Yalnızların Romanı- adlı yapıtını 1948 ‘de Çınaraltı dergisinde tefrika ettiren Tarık Buğra aralarında bağ kuramamaktan ötürü mutsuz kişileri anlattığı bu romanında ,sonradan geliştireceği özenli roman dilinin ilk örneğini verdi.Kitap olarak yayımlanan ilk romanı -Siyah Kehribar- da (1955) Mussolini dönemininin İtalya’sından aydınlara yapılan baskıyı ,bir Türk öğrencisinin bakış açısıyla anlattı.Ününü yaygınlaştıran
Küçük Ağa-(1964) ve -Küçük Ağa Ankara’da-(19646 adlı romanlarında olaylara gerçekçi yaklaşımıyla ,ustalıkla işlediği diyaloglarla ve kişilerin iç dünyalarının betimlenişindeki ayrıntılarla akıcı yapıtlar ortaya koymayı başardı.Tiyatro ve televizyonda da uyarlanan -İbiş’in Rüyası- (1970) adlı yapıtında -Komik i Şehir- Naşiti ve döneminin tiyatro evrenini düşgücüyle degiştirerek yetkin bir roman anlayişi sergiledi. 1970’ten sonra yayimladigi -Firavun İmanı- ve -Gençliğim Eyvah-adlı romanların da siyasal kaygılarına öncelikle yer verdiği için romancı nitelikleri ağır basan yazarın ,günlük yaşamı ,ayrıntılara yer vererek eleştirisel bir görüşle yansıtan öyküleri de vardır.
C) ESERLERİ:

ROMAN: Siyah Kehribar (1955), Küçük Ağa (1964), Küçük Ağa Ankara’da (1966), İbiş’in Rüyası (1970), Firavun İmanı(1976), Dönemeçte (1978), Gençliğim Eyvah(1979), Yağmur Beklerken (1981), Yalnızlar (1981), Osmancık (1983)
ÖYKÜ: Oğlumuz (1949), Yarın Diye Bir şey Yoktur (1952), İki Uyku Arasında (1954), Hikayeler (1964)
FIKRA: Gençlik Türküsü (1964)
DENEME: Düşman Kazanmak Sanati (1979), Politika Dişi (1992)

GEZİ YAZISI: Gagaringrad (1962)
OYUN: Üç oyun (1979)


SONUÇ


Yazar bu eserle , yıllardan beri Türkiye’de varolan anarşiyi göstermektedir.Roman büyük çoğunlukla yaşanmış olayları yansıtmakta fakat kitabın sonlarına doğru yazarın ideolojisini yaymak için yazdığı bir yapıt görünümü kazanmaktadır.Yazar anarşiyi ve bu harekete hizmet etmiş bütün çevreleri kötülemektedir.bu çevreleri ise kesin çizgilerle belirtmektedir.
Gençliğe verdiği mesajlar açısından ise yararlı bir eserdir.Bu tür ideoloji , din , kültür sömürücüleri günümüzde de yaşamlarını sürdürmektedirler. Bunlara karşı uyanık olması gereken gençlik , kendi değerlerini ve kendi ideolojilerini savunmalı , kimsenin fikrini yaymak için ölüme gitmemelidir.Kullanılmış bir nesil olmamak için direnmelidir.Gençlik yıllarında yaşanması gereken güzel duyguları yaşamalı ve hayatın en önemli evrelerinden olan bu yılları bu tür kirli amaçlara hizmet ederek harcamamalıdır.
 
Üst
Alt