Fizyokrasi
“Doğa” ve “yönetim/iktidar” kavramlarının bileşiminden oluşan fizyokrasi 1750’lerde Fransa’da doğmuş bir iktisadi ve siyasi düşünce ekolüdür.
Doğanın gücüne ve tabii yasaların önemine inanan fizyokratlar devletin de tabii kanunlarla yönetilmesi gerektiğini savunmuşlardır. Bu anlamda fizyokratların düşünceleri, doğal hukuk öğretisinin bir devamı niteliğindendir.
Fizyokrasinin en önemli temsilcisi François Quesnay (1694-1774)’dir.
François Quesnay
Fizyokratlar ekol ekonomik haklara büyük önem vermiştir. Bu hakların başında mülkiyet hakkı gelmektedir. Onlara göre toplum düzeni mülkiyet hakkı üzerine kurulmuştur. Doğa yasaları gereği tüm insanlar çalışmalarının ürünü olan özel mülkiyete sahiptir.
Fizyokrasiye göre özel olmayan bir mülkiyet söz konusu olamaz, diğer bir ifadeyle özel olmayan bir mülkiyet hakkından söz etmek mümkün değildir.
Gerçek mülkiyet, toprak mülkiyetidir. Zenginliğin tek yaratıcısı da topraktır. Bu nedenle devlet toprak sahipleri tarafından yönetilmelidir. Buradan hareketle fizyokratların hayalinin bir tarım kapitalizmi gerçekleştirmek olduğu söylenebilir.
Fizyokratlar temelde mutlak monarşiye taraftardırlar. Siyaset anlayışlarında aracı kurumlara (meclislere) ve siyasi eşitliğe yer yoktur. Ancak yönetim mutlaka tabiat yasalarına riayet etmelidir.
Fizyokrasi, doğal hukuka verdiği önem ve iktisadi özgürlükleri savunması dolayısıyla Fransız Devrimi’ni etkilemiştir.
Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM