Evanjelizm, genel manasıyla İncil'ler hakkında vaaz vermektir. İsa üstünde yoğunlaşan bu vaazların amacı Hıristiyan olmayanları bu dine davet etmektir.Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından yazılmış dört kanonik İncil'in her birine "Evanjel" denir. Yunanca "iyi haber" veya "genel itibari ile kabul gören gerçek" manasına gelen evangelion dan gelmektedir. Bu kelimeden türetilerek, İncil yazarlarına "Dört Evanjelist" denmiştir.

Evanjelist ve Evanjelik
Evanjelist ve Evanjelik kelimeleri farklı anlamlara gelmektedir. Evanjelist sözcüğü en basit manası ile "Hristiyanlık bildirisini vaaz eden, yayan kişi" manasına gelir. Evanjelik sözcüğü ise daha çok Protestan Kilisesi'nin muhafazakar kesimini nitelemek için kullanılır. Evanjelikler, Amerika'yi kuran ve tutuculuğuyla bilinen Protestan mezhebi Puritenler'in devamıdır.

Evanjelizm merkezli bu akımın mensuplarına ve zamanla liberal Protestanlar haricindeki tüm Protestanlara Evanjelik denmeye başlanmıştır (yirminci asır'ın sonları, 21. Yy'ın başı). Ayrıca Martin Luther, reformları esnasında kurmuş olduğu kilise hareketi için bu ismi kullanmıştır. Bu sebeple Kıta Avrupası'nda Evanjelik sözcüğü, Protestan ya da Lutherci olarak algılanır.

Evanjelizmin temelleri
Evanjelizmin temelleri İngiliz George Whitefield (1715-1770),; Methodizm'in kurucusu John Wesley (1703-1791) ve ABDlı filozof ve teolog Jonathan Edwards (1703-1785) tarafından atılmıştır. Bu üç kişi ABD'nin en büyük Protestan mezhebi olan Baptistlerin ve Metodistlerin oluşumunun temel taşlarıdırlar.
Amerika'da 1820'lerde genel olarak Hristiyanlık inancı için kullanılacak olan Evanjelizm 19. Yüzyıldan itibaren iki farklı koldan ilerlemeye başlamıştır.

Charles G. Finney ile ABDn halkının dönüşümünün sağlanması ile devrimcilik anlamı kazanmış öte taraftan Playmouth Kardeşliği hareketinin kurucusu John Nelson Darby'nin öncülüğünde radikal bir dini yorumu temsil etmeye başlamıştır. Bugünkü Evanjelizm ABD'daki Hristiyan toplumunun tutucu kanadını temsil etmektedir.

Darby'nin Muafiyetçilik akımı İncil ve Dünya tarihini yedi çağa ve ya da Tanrı'nın insanlık hakkındaki takdirini gösteren yedi bölüme ayırmaktadır.C. I. Scofield tarafından yazılan Scofield Referans İncil'i ile 1880 ve 1890'lı senelerde Darby'nin Tanrı, Tanrı'nın Krallığı'nı temsil eden insanlara imtiyaz vermiştir ve İsrail İncil'in Kıyamet zamanında önemli rol oynayacaktır öğretisi geniş kitlelerce benimsenmiştir.

Lutherci Protestanlık ile başlayan; Püritenizmle olgunlaşan; Jimmy Carter, Ronald Reagan ve Baba Bush'un başkanlıkları döneminde adım adım gelişen Evanjelizm, 11 Eylül'den sonra Oğul Bush ile Küresel Emperyalizmi yönlendiren esas güç haline gelmiştir.
 
Üst
Alt